|

- Stedelijk Museum Schiedam, ‘I Hit You With a Flower’, 23 maart 2025
- Mona Hatoum in Kunsthal Kade, Amersfoort, zaterdag 12 april 2025
- Bezoek tentoonstelling Meiro Koizumi, 15 juni 2025
- Lezing Global Art in in Park door Christianne Niesten,
28 februari 2025
- Derde rondleiding Tilburg University op 14 februari 2025
- Museum de Pont, Beatriz González, War and Peace: A Poetics of Gesture, 12 januari 2025
- Van Abbemuseum Eindhoven, ‘Soils, de grond van ons bestaan’ 22 november 2024
- Museum Bredaphoto Festival, een terugblik, 27 oktober 2024
- Verslag busreis naar Antwerpen, zaterdag 5 oktober 2024
- Museum van Bommel van Dam Venlo, de Kunst van het Geven, 26 mei 2024
- Laure Prouvost In the Mist of it All, Above Front Tears, Museum de Pont, 24 april 2024
- Tentoonstelling Aan de rand van de hemel – Visioenen, Museum Krona, Uden 22 maart
- 'Kiss My Soul - Hemelse & Aardse Liefde in de Hedendaagse Kunst'
in het Dordrechts Museum, zondag 25 februari 2024
- Provinciehuis ’s-Hertogenbosch 1 september 2023
- Presentatie Jenny Ymker in PARK 6 oktober 2023
- De Pont: Westkunstmodelle 1:1 van Thomas Schutte, zondag 12 november
- Depot Boymans van Beuningen Rotterdam op 9 juli 2023
- Biënnale Heilige Driehoek Oosterhout, zaterdag 10 juni 2023
- Makersgeheimen 2e editie in het Textiellab van het Textielmuseum, 21 mei 2023
- Bezoek aan museum De Pont de tentoonstelling van Raphaela Vogel, 26 februari 2023
- Bezoek aan het Van Abbe Museum, de tentoonstelling Dwarsverbanden, 26 maart 2023

Stedelijk Museum Schiedam, ‘I Hit You With a Flower’, 23 maart
Op een zonnige zondag in maart trokken 15 leden naar Schiedam om kennis te nemen van de tentoonstelling ‘I Hit You With a Flower’ over suikerzoete kunst met een bite. Een eerbetoon aan de zogenaamde ‘meisjeskunst’ die in de bekende musea voor moderne kunst amper te vinden is. Toch waren er een aantal inmiddels bekende namen bij zoals Lili van der Stokker (al lang bekend in het van Abbe), Kinke Kooi, Pipilotti Rist (eerder al in Den Bosch), Vera Gullikers en Frances Goodman. De kunststroming ‘meisjeskunst’ kenmerkt zich door vooral veel vrolijke kleuren, met name roze, veel bloemen en andere sierlijke objecten en een royaal gebruik van een beeldtaal die afwijkt van de dominante en vaak aan decoratiekunst doet denken. Dat de stroming zich daarmee aan de zijkant van de ‘officiële’ moderne kunst plaatst, repliceert men met de opmerking dat alle moderne kunst doorgaans moet wennen en moet prikkelen. Meisjeskunst als geuzennaam! (Ook al waren er ook mannen onder de getoonde kunstenaars.) De titel van de tentoonstelling is ontleend aan een getoonde video van Pipilotti Rist. Op dromerige muziek flaneert een jonge vrouw in een hemelsblauwe jurk door een straat met geparkeerde auto’s. Opeens haalt ze uit en slaat een autoruit kapot. Met een bloem! Wat troffen we aan? Veel frivole kunstwerken, vaak met een bite, dus. Van een rijk met bloemen versierde namaakkeuken tot veel werken op papier, met glitter beplakte foto’s, kleurrijke video’s, prachtige hangende objecten zoals lampenkappen. De bijgaande foto’s geven een magere indruk (zie de website). Veel kunstenaars besteedden aandacht aan het lichaam en aan erotiek, en dan in het bijzonder aan de vrouwelijke. Lucille Boiron had daarover bijvoorbeeld een serie zinnelijke foto’s. Ook werken met het onderwerp vulva ontbraken niet. Queer empowerment, vertolkt door onder andere Ellande Jaureguilberry en Richard Otparlic. De werken van ruim twintig kunstenaars werden ons deskundig toegelicht door een in een bloemrijke jurk getooide dame, voorzien van vele bijpassende tattoos, ook verrassend.
Met de koffie en de blijkbaar zelfgemaakte koekjes in de foyer trokken de bezoekers na een klein anderhalf uur later tevreden de zonnige buitenlucht weer in. Allen waren in meer of mindere mate verleid door de open mind achter het fluwelen activisme dat getoond werd. De tentoonstelling was een reis naar Schiedam meer dan waard. André Meijer










Mona Hatoum in Kunsthal Kade, Amersfoort, zaterdag 12 april
Er was eens een tv-programma dat ging over schoonheid en troost. Schoonheid en troost die je bijvoorbeeld in kunst kunt vinden. Daaraan moest ik denken toen we op 12 april voor een rondleiding bij de tentoonstelling van Mona Hatoum te gast waren in Kunsthal Kade in Amersfoort. Haar tentoonstelling onder de titel ‘Inside Out’ gaat over geweld, oorlog, macht, ontheemd zijn, vluchten, zoeken naar identiteit, je ergens thuis willen en kunnen voelen. Haar vele conceptuele objecten hebben allemaal iets van dit ‘nare’ als de onderliggende boodschap. Dat maakt je niet vrolijk, integendeel, maar de manier en de perfectie waarmee ze haar objecten gekozen en gemaakt heeft en daarmee haar boodschap overbrengt, heeft iets van schoonheid en daarmee tevens van troost. Hoe ontmoedigend haar boodschap ook steeds is. Een paar voorbeelden: de vele conflicten overal in de wereld worden gevangen in een perfecte aardbol met daaroverheen rode, hard knetterende neon verlichting die alle brandhaarden en daarmee alle werelddelen aanduiden. Met andere woorden overal in de wereld is wel wat heftigs gaande. Of een grote foto van haar hoofd met daarop een heel klein mannetje die een geweer op haar ogen richt met de begeleidende tekst: ‘Over my dead body!‘. Oftewel: mij krijg je niet als macht-hebber. Of een opengesneden olievat waarin fossiele brandstof heeft gezeten, maar waarvan de opengevouwen uitsnede het profiel van een opbloeiende plant of boom heeft. Of een zeer groot, rond bidsnoer met grote bronzen kralen die eindigt in een kanons-loop -waar bij katholieken het kruis zou zitten- waaruit kleinere kraaltjes komen. Oftewel, religie eindigt (vaak) met oorlog. Als Palestijnse, in ballingschap geboren en opgegroeid, verwijst ze niet naar de huidige conflicten in Gaza en Libanon, maar toont ze wel een roestig bed waarbij de ijzeren matras gemaakt is van grof prikkeldraad. Met andere woorden: de Palestijnen is nergens rust of een thuis gegund. De kleerhanger bij het bed heeft dan weer de vorm van het klassieke Palestina, zeggende: alleen daar ben ik thuis en kan ik mijn kleren ophangen voor ik ter ruste ga. Van grote schoonheid en van minimalistische eenvoud was een grote ronde zandtafel (700 kg zeer fijn zand!) waarop een soort van propeller voortdurend ronddraaide om op een helft groeven te trekken en vervolgens op de andere helft alles weer glad te vegen. Ronde na ronde. Vrede-oorlog-vrede-oorlog-enzovoort. En zo waren er in totaal 35 objecten, 35 concepten met elk hun bood-schap. Voor deze tentoonstelling verdient Kunsthal Kade complimenten, net als rondleidster Hannie, die ons zeer kundig informatie overbracht over de kunstenares en de diverse boodschappen die Mona Hatoum heeft met haar perfect uitgevoerde objecten. Buiten gekomen konden we ons onder een stralende zon in het oude stadscentrum van Amersfoort mengen in de zaterdagmiddagdrukte en, voor wie dat wilde, meegenieten van een zekere schoonheid en troost die het grootse, jaarlijkse smartlappenfestival aldaar de voorbijgangers beoogde te bieden. André Meijer





Bezoek tentoonstelling Meiro Koizumi, 15 juni
Al gauw bleek dat een toelichtende rondleiding bij het werk van Meiro Koizumi absoluut noodzakelijk was om te begrijpen wat je daar ziet. Gelukkig hadden we een rondleidster die zich daarvan zeer bewust was en ons steeds kort liet kennismaken met een werk om daarna uitleg te geven. Veel van het werk van Koizumi bestaat uit video-installaties en die kun je in de beperkte tijd van een rondleiding niet afzien. We begonnen met twee vreemde wezens die in de zaal lagen, waarvan één met een automotorblok in het lichaam en de ander een lichaam met drie benen en zeven handen. Koizumi wilde hiermee een link leggen met AI en de vervreemding van het fysieke lichaam. De fouten die AI in een beginstadium maakte met lichamen heeft het inmiddels wel onder de knie. Koizumi is ook gefascineerd door hypnose en wat dat doet met het menselijk brein. In de video Good Machine, Bad Machine laat Koizumi mensen zien die onder hypnose via oortjes de bevelen van de hypnotiseur opvolgen, waardoor ze als een soort machine fungeren. Kan AI op den duur het menselijk brein overnemen net als onder hypnose? Koizumi is ook een goede tekenaar, hij heeft een serie houtskooltekeningen gemaakt die bijna op zwart wit foto’s lijken. In deze tekeningen maakt Koizumi een soort mist door met de hand wat te wissen. Hij toont hiermee de neiging, die in Japan bestaat, om een stuk geschiedenis waar men niet trots op is te verdoezelen, letterlijk uit te wissen, wat je niet ziet is er immers niet. Het betreft hier de rol van Japan in de oorlog van 1937-1945 tijdens welke Japan een Groot Aziatisch Rijk wilde stichten en daartoe stukken van China bezette en daarna Indonesië. Dat ging ze vrij makkelijk af. Toen zij daarna de haven van Pearl Harbour bombardeerden, ging het mis en kwamen de Amerikanen in het spel. Het Japanse leger wilde niet capituleren, met de bommen op Hiroshima en Nagasaki als gevolg. Deze geschiedenis wil Japan niet meer weten. De meeste mensen die dit meegemaakt hebben zijn immers al dood. Maar ja, dan is er een veteraan van 100 jaar die beschreven heeft wat er aan gruwelijks heeft plaatsgevonden en in een video lezen jonge mensen dit voor. De oude man hield de bladzijden in de hand, of hij zelf nog in staat was dit te lezen? Ik hoop het maar van niet. Daarna bezochten we nog even kort de tentoonstelling van Roni Horn met de foto’s ‘Still Water’ (the River Thames for Example), honderd portretfoto’s van een IJslandse mevrouw en een installatie van 18 identieke sculpturen, paren van zacht koper en gezandstraald staal. Dit alles straalde een heerlijke rust uit. Al met al een boeiend bezoek en wie nog een bezoek wil gaan brengen raad ik aan om het bij de kassa verkrijgbare informatie boekje mee te nemen. Adly Lamers









Global Art, lezing door Christianne Niesten
in Park, 28 februari 2025
Op vrijdag 28 februari 2025 hield Christianne Niesten tijdens de jaarvergadering en jaarborrel een lezing over ‘Global Art’. In 43 dia’s (zie bijlage ‘Global Art’) schetste zij de ontwikkelingen in de kunstwereld sinds de val van de Muur in Berlijn in 1989. Door het wegvallen van censuur in eerst de Sovjet-Unie en later in Rusland en in China werd de kunstwereld verbreed, diverser en internationaler. Andere kunstenaars verwierven naam zoals Gupte, Ai Wei Wei, enz. Daarnaast droeg de opkomst van grote manifestaties als biënnale’s over de hele wereld met eigen thema’s en eigen curatoren ook van buiten het Westen tot een steeds wijdere blik met nieuwe thema’s en beeldtaal.
De tot dan aanwezige nadruk op Westerse musea en westerse, vooral abstracte cq moderne kunst werd vervangen door nieuwe betekenisgeving aan kunst uit andere werelddelen en meer aandacht voor andere collectiviteiten en culturen. Ook globale problemen als ongelijkheid, armoede, kolonialisme, oorlog en milieu kregen meer aandacht, net als diversiteit en gender.
Een kleine internationale groep curatoren speelde en speelt in deze veranderingen een belangrijke rol. Hun rol werd en wordt nog versterkt door de globalisering van handel, financiën en toerisme. Ook de kapitaalkrachtige kunsthandel werd globaal! Met nu een nieuwe wind in de politiek wereldwijd zoals ‘America First’ en ‘Eigen volk eerst’ wordt een terugslag verwacht in deze globalisering en aandacht voor bepaalde thema’s. Gevreesd wordt ook voor een terugkeer van censuur etc. nu politici invloed proberen te krijgen op posities in de kunstwereld. Veel van de nieuwe onderwerpen worden opeens als ‘woke’ betiteld en weggezet.
Met een korte discussie over macht en autonomie, en over esthetiek en betekenisverlening in de kunst werd deze interessante lezing besloten. Een vervolg waard.
André Meijer
Global Art.pdf (7mb)







Wegens grote belangstelling opnieuw geprogrammeerd: Academisch Erfgoed van de Universiteit van Tilburg, vrijdag 14 februari
Het is een zonnige winterse dag als we de campus van de Universiteit bezoeken. De kunstcollectie is omvangrijk, bestaat uit bijna 1000 kunstwerken. Elk kunstwerk heeft zijn eigen verhaal en dat wordt ons verteld door dhr. Pieter Siebers, projectleider.
We starten in het Cobbenhagegebouw in de portrettenzaal, 31 getekende portretten van rectoren magnifici. De tekenaars waren Liesker, Jan Asselbergs en later Paul van Dongen en deze laatste bracht er enige kleur in en bracht het ambtsketen in beeld. Een toonbeeld van een mannenbolwerk. In een hoek van de senaatszaal zien we de portretten van belangwekkende vrouwen van de universiteit. Het ‘mannendenken’ kwam expliciet aan de orde toen bleek dat de architect Bedaux, de ontwerper van het Cobbenhagegebouw, niet had voorzien in damestoiletten in dit gebouw. Bedaux liet zich in zijn ontwerp inspireren door de oude kloostertuinen. De binnentuinen vormen een rustpunt in de bedrijvigheid van de universiteit. In een van die tuinen staat een kunstwerk van Nico de Wit, ‘Schild en Spie’, twee comple-mentaire volumes.
Tussen de bewondering voor gebouwen en kunst door krijgen we ook een beeld van de ontstaansgeschiedenis van de universiteit die nu bijna 100 jaar bestaat. De universiteit is voortgekomen uit de Katholieke Leergangen en had toen de naam Roomsch Katholieke Handelshoogeschool, deze was gevestigd in de binnenstad. De latere naam Katholieke Hogeschool werd in 1969 Karl Marx Universiteit, dat was tijdelijk, maar wel belangrijk voor de ontwikkelingen op bestuursniveau, het haalde de landelijke pers. In 2001 volgt de zoveelste naamswijziging: Universiteit van Tilburg, gesymboliseerd in een levensboom, teken van vrijheid, geflankeerd door twee personen, een met een sleutel , teken van ontsluiting, de ander met een boek, teken van wijsheid. Het Marga Klompé gebouw, het laatste gebouw ligt in een prachtige groene omgeving. Voor het gebouw is vooral gebruik gemaakt van duurzame materialen. Aan de wand hangen prachtige kleden, kleden ontworpen door Jan van den Dobbelsteen, ze zijn geweven in het Textiel Museum. Deze wandkleden hingen voordien in Uden in het gemeentehuis en na de herindeling kregen ze hier een nieuwe bestemming, hergebruik.
De wandkleden van Sigrid Calon in gebouw Cube staan voor drie begrippen, kennis, kunde en karakter. In drie kleuren en met drie soorten garen. Een abstract werk, speciaal omdat er veel internationale studenten zijn. Namelijk figuratieve kunst verwijst eerder naar een specifieke cultuur.
Tot slot nog het verhaal van Herman Brood, hij werd in 1992 uitgenodigd in de Uitpuf, de pluriforme uitspanningsfaculteit, een podium voor discussies en verdieping. Voor een fles whisky maakte hij op linnen (aangeschaft met vooruitziende blik) een kunstwerk. Hij wist alleen dat hij in Tilburg was maar niet waar. Toen hij begreep dat hij was beland op het universiteitsterrein dat in een ver verleden bestond uit heide en zandverstuivingen, noemde hij zijn werk ‘Waar eens de boterbloemen bloeiden’. Het was een geweldige rondleiding, waarvan hier slechts een impressie, met dank aan dhr. Pieter Siebers.
Na 2,5 uur wandelen en luisteren was het goed toeven in het universiteitscafé. Marij Schoonen





Foto: Jos de Graaf


De Pont, bezoek aan de tentoonstelling van het werk van Beatriz Gonzales 12 januari
Met een vol bezette groep begonnen we zondag 12 januari met een rondleiding door de zeer spraakzame gids Caspar Senden. We zagen eerst een werk van Beatriz naar een klassiek werk van Velazquez, dat schilderij van haar leek meer op een abstract werk. Maar daarna een realistisch schilderij van een pasgetrouwd stel dat een bosje bloemen vast hield. Daar zat een gruwelijk verhaal achter, dit stel had na de huwelijksplechtigheid meteen zelfmoord gepleegd door van een brug te springen om de zondigheid in het huwelijk te ontlopen. De man was streng gelovig. Ik keek naar de vrouw en dacht, waar ben je toch in mee gegaan meisje…
Beatriz gebruikt in haar schilderijen vaak foto’s uit de krant die haar raakten. Bij voorbeeld drie vrouwen in een bus met een kistje op schoot. Daar zaten de stoffelijke resten van ter dood gebrachte familieleden in. Dat deze tentoonstelling niet over rozengeur en maneschijn zou gaan was uit de titel War and Peace wel duidelijk. Bij de volgende werken die we te zien kregen was het verhaal erachter ondanks de vrolijke kleuren niet prettig. Een gordijn van 12 meter waarop een herhaalde afbeelding van een groep vrolijk feestende mensen stond geschilderd, naar een foto uit de krant van de dictator Hyala die onaangedaan door de wreedheden van zijn regime lekker stond te borrelen. Die dubbele bodem is vaak kenmerkende voor het werk van Beatriz. Midden jaren 80 schilderde Beatriz als reactie op de ellendige toestand in Colombia veel werken die rouw, verdriet en pijn afbeeldden. Een schilderij van een geknielde naakte vrouw op een begrafeniskist. In sobere beelden met afgebakende kleurvlakken wist Beatriz een staalkaart aan emoties en treurnis af te beelden, soms repetitief als behang uitgevoerd. Ook maakte ze een kopie van Picasso’s Guernica in helder blauwe kleuren op het zelfde formaat, geschilderd op paneeltjes ter grootte van een tegel, zodat het op een keramieken wand leek. De laatste werken van haar waren twee grote doeken, het ene beeldde de Oorlog uit en de ander de Vrede. Een beetje hoop sprak uit deze werken. Na deze tentoonstelling wilde de gids ons ook nog even de tentoonstelling 'Whispers of the Dust' laten zien, sculpturen, tekeningen en video’s die de sociale ongelijkheid van het kastenstelsel weergeven, met name die van de Dalits die helemaal onder aan de sociale ladder staan. Ook iets waar je stil van wordt. Al met al een middag met tentoonstellingen die je lang bij blijven. Adly Lamers







Foto's: Vic Peeters


Van Abbemuseum Eindhoven, ‘Soils, de grond van ons bestaan’ 22 november 2024
Met wisselende verwachtingen bezochten 13 leden op 22 november de tentoonstelling ‘Soils, de grond van ons bestaan’ in het Van Abbemuseum in Eindhoven. De verwachtingen waren wisselend alleen al door de naam die het museum heeft: ‘vaak moeilijk’, ‘veel lezen’. Maar ook door de recensies. Een ervan noemde de tentoonstelling “geen vaste grond maar los zand”.
We troffen het, de gids Dieuwke van den Heuvel was zelf een van de exposerende kunstenaars. Wie beter dan zij kon ons uitleggen waar deze tentoonstelling over ging. Dieuwke vertelde ons dat we, volgens de visie van de groep van kunstenaars uit Australië, Indonesië en Nederland, op vier wijzen met onze (geboorte-)grond verbonden zijn: met de aardse grond, met de culturele grond, de gemeenschappelijke grond en met de affectie-spirituele grond (bron: Munir Fasheh). Dat zijn ook de lagen in de zeer verscheiden kunstwerken en in de tentoonstelling. Zichtbaar werden deze lagen door de overheersende aandacht die besteed werd aan koloniale aspecten, aspecten van de klimaatcrises, verschillen in volkenkundige culturen en in politieke en economische geschiedenis ter plaatse. Lang stonden we stil in elk van de tien zalen om met Dieuwke deze lagen in de getoonde kunstwerken te zoeken, te ontdekken en te bediscussiëren. Voorbij kwamen bijvoorbeeld de aardse afdrukken van de Dommel, een smeltende gletsjer, eetgewoonten en huttenbouw in Nederlands-Indië, een Brabantse melkboerderij en 33 stenen als symbool en blijvende herinnering aan misdaden tegen Aboriginals in Australië. Over alle werken werd gediscussieerd, soms in alle heftigheid, want Dieuwke stak haar visie op onze westerse maatschappij niet onder stoelen of banken; de deelnemers die van hen evenmin. Kortom, het bezoek en de rondleiding voldeden aan de verwachtingen: “het Van Abbe was weer moeilijk, maar dan heb je ook wat om nog lang over te discussiëren”, “Het was zeker geen walk over!” en “Er was nog erg mooi werk bij ook!” Kortom, en zeker achteraf, in alle opzichten werd aan onze verwachtingen voldaan. André Meijer











Museum Bredaphoto Festival, een terugblik, 27 oktober
Dit jaar staat 'de reis' centraal bij het foto festival. Veel vluchtende mensen, veel armoede, weinig humor is wat mij vooral bijgebleven is, de actuele realiteit! De rondleiding vond plaats in Carré Chassé.
- Sahir Khades, bekend van zijn gesprek met Joris Luyendijk in het VPRO programma Zomergasten, laat zien wat leven en overleven is in de Westelijke Jordaanoever in Palestina.
- Drieëntwintig kunstenaars brengen op diverse manieren het thema reis in beeld.
- In de grote kerk onderzoekt Rosângela Rennó de thema’s kolonialisme, geschiedenis en identiteit. De vloer is bedekt met rood tapijt, je loopt langs de marmeren grafplaten van hoogwaardigheidsbekleders die geloof brachten en kapitaal mee terugnamen, zij stelt daarmee de banden tussen Brazilië en Nederland aan de kaak.
Kortom zware onderwerpen, die de ergernissen over de gebrekkige organisatie in het niet laat vallen. We kennen betere edities van het Bredaphoto Festival. Marij Schoonen


Verslag busreis naar Antwerpen, zaterdag 5 oktober
Het was even geleden, onze laatste busreis. Om precies te zijn op zaterdag 7 oktober 2018 naar de Verbeke Foundation in Kemzeke (B). En dat terwijl ‘de regel’ is dat jubilea van onze Kunstkring met een busreis gevierd dienen te worden. Maar ja, corona zat ons enige tijd in de weg en de clubkas moet ook het nodige kunnen bijdragen. Op zaterdag 5 oktober j.l. was het dan toch zover. Veertig leden hadden zich ingeschreven voor een kunstreis naar Antwerpen met bezoeken aan het gereconstrueerde Beeldenpark Middelheim en de grote Ensor-tentoonstelling in het recent heropende Koninklijke Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Het weer werkte volop mee, een lekker herfstzonnetje vergezelde ons. Ondanks een langdurige file op de heenweg konden we binnen de resterende tijd nog ruimschoots kennismaken met en genieten van de ruim 250 beelden en kunstwerken in het Middelheim Park, vanaf dit jaar geordend volgens zes thema’s zoals Versmelting, Bewegingen of Stadswildernis. Gelukkig hielp een ter plekke verkrijgbaar gidsje ons onze weg te vinden in dit enorme park. Want wie wil ‘Het zotte geweld’ (1912!) van Rik Wouters nu niet zien als het een keer kan?! De belangrijkste gedeelde conclusie was: “Er is zoveel moois te bewonderen, hier moeten we echt een keer naar terug!” Het volgende doel was de breed aangekondigde grote tentoonstelling in het KMSKA over James Ensor (Oostende, 1860-1949) onder de titel ‘Ensors stoutste dromen; het impressionisme voorbij’. In anderhalf uur werden we door kundige gidsen geleid langs de artistieke evolutie van Ensor als België’s grootste vernieuwer en grensverlegger van de moderne kunst. Vele van zijn meesterwerken hingen bovendien naast werken van Monet, Manet, Munch en Renoir, schilders die hem zichtbaar hebben geïnspireerd. Heel duidelijk werd hoe hij gaandeweg steeds meer lak had aan conventies etc. en de gevestigde orde graag tartte met zijn vaak provocerende schilderijen, tekeningen, etsen, muziek en heel veel maskers. Wat bijvoorbeeld te denken van het schilderij van de oestereetster Dat schilderij (1882) mocht lang niet vertoond worden omdat dat niet kon, een vrouw afbeelden die in haar eentje oesters eet en volop wijn drinkt! En zo nog tal van voorbeelden, waaronder de bekendste, ‘de Intrige’ (1890), waarin een eenvoudige vrouw aan een voorname man haar (dode?) kind toont. “Weet wel dat die van jou is”, lijkt ze te willen zeggen. En alle figuren in dit schilderij dragen onderwijl maskers.Vol impressies vervolgde de groep de middag met een wandeling naar het oude stadscentrum. Ieder in eigen tempo en indien gewenst langs tweeëntwintig aan Ensor gerelateerde etalages. Daar kon eenieder naar eigen behoefte volop genieten van vooral de talrijke cafés, terrassen en eethuizen. Moe maar voldaan bracht de bus ons tenslotte om acht uur, en nu wel binnen een uur, weer naar Tilburg. De hoofdconclusies van deze dag waren: “Zeer de moeite waard!” en “Wanneer is het volgende jubileum?" André Meijer
Aan de volgende fotoselectie is o.a. bijgedragen door Maria van Ewijk, Johan Brosens, Elly van den Dobbelsteen, Marij Schoonen, André Meijer












'Museum van Bommel van Dam Venlo, de Kunst van het Geven
DOp zondag 26 mei trokken 15 leden naar Venlo om in het verbouwde oude hoofdpostkantoor – een rijksmonument - de zgn. verzameling van Mulukom, aangevuld met werk uit depot van het museum, te gaan bekijken. In 2022 schonken Lily en Henk van Mulukom namelijk (in fasen) hun collectie naoorlogse kunst aan het Museum van Bommel van Dam. Deze collectie bestaat uit meer dan 100 kleurrijke en expressieve kunstwerken. Het zijn voornamelijk schilderijen, maar ook ceramiek en sculpturen, elk kenmerkend voor of de Cobragroep, of de zgn. Limburgse kunstenaars die naar Amsterdam zijn getrokken, dan wel de vertolkers van de Nieuwe Figuratieve stroming, schilders die na een abstracte periode een zekere mate van figuratie terugbrachten in hun werk.
Onze gastvrouw, mevrouw Schreurs, begon met ons de herkomst en grote betekenis van deze collectie voor het museum in Venlo te duiden, om vervolgens snel onze voorkennis van de drie stromingen te toetsen. “Welk kunstwerk van deze drie (zie foto op de volgende pagina) hoort bij welke stroming?” Die vraag bleek voor de aanwezige leden van Kunstkring de Opening geen enkele opgave. Meteen goed!! Daarna volgde een uitgebreide kennismaking met het vertoonde werk.
De curator had elke stroming een eigen achterwand gegeven: Cobra een blauwe, de Limburgse Amsterdammers een groene en de Nieuwe Figuratieven een paarse. Daartussen hingen nog tal van werken tegen een witte achtergrond omdat zij in stijl bij een bepaalde stroming behoren terwijl de kunstenaar zelf er geen lid van was. Een goed voorbeeld daarvan zijn Lotti van der Gaag en Pearl Perlmuter, die in Cobrakringen verkeerden maar er formeel geen lid van (mochten) zijn.
De tijd voor de rondleiding vloog voorbij. Een feest van herkenning, van tal van bekende namen en stijlen van de naoorlogse generatie kunstenaars in Nederland.
In willekeurige volgorde: Appel, Lucebert, Constant, Brands, Elias, Sierhuis, Pedersen, van der Gaag, Perlmutter, Theys, Raveel, Alechinsky, Gear, Dieteren etc. etc.
Allemaal namen en kunstwerken waarmee destijds in de jaren zestig, zeventig en tachtig onze eigen belangstelling voor moderne kunst ontwaakte.
Daarnaast bezochten de meesten van ons twee andere tentoonstellingen in hetzelfde gebouw: Intensive Care van Tirzo Martha, en Schoonheid van Machteld Schoep. Vooral de eerste ontving uiteenlopende reacties, niet alleen omdat nagenoeg alles in deze tentoonstelling monochroom wit is, maar vooral “omdat de beeldtaal en de materialen geheel van deze tijd zijn” (citaat Marja van Reijen). Martha wil zo intense indrukken, opgedaan tijdens zijn ziekbed in ziekenhuizen, omzetten naar maatschappelijke problemen die de natuurlijke groei van de mensheid verhinderen: afval, chaos, kapot bouwmateriaal etc.
Machteld Schoep -in Venlo geboren- was bij leven fotografe bij het bekende architectenbureau Mecanoo. Haar foto’s tonen een bijzonder gevoel voor schoonheid en humor in het alledaagse. Eveneens zeer de moeite waard. Andre Meijer






Op bezoek bij Laure Prouvost in het De Pont
De stortbuien buiten trotserend, bezochten wij op 24 april met een volledige groepsbezetting de tentoonstelling van het werk van Laure Prouvost. Onze rondleidster Nicole gaf eerst wat informatie over Laure en haar fascinatie met haar grootouders. Vrijwel alle werken zijn geïnspireerd of opgedragen aan haar opa en oma. Opa was verdwenen tijdens het graven van een tunnel van Engeland naar Afrika, dat deed hij alleen en opeens was hij weg (zoiets kan in de wereld van Laure). Laure had voor hem als nagedachtenis een maquette gemaakt van een museum, dit was de aanzet tot haar eigen werk. We zagen onder andere een filmpje waarin haar oma aan een touw uit een vliegtuig springt en daarna vleugels krijgt en rondvliegt. Oma hield van vrijheid en wilde altijd graag kunnen vliegen. Omdat alles mogelijk is in het werk van Laure, zagen wij een vrouwenfiguur dat doen. De rondleidster vertelde dat als Laure gevraagd werd of iets echt is, het antwoord steevast is: May Be. In een ander filmpje sprak een kleinkind haar oma (die kennelijk al heel oud was) toe over het hedendaagse leven, in een opsomming zoals: met het vliegtuig kunnen we in twee uur in Japan zijn, als we honger hebben dan bestellen we eten via onze telefoon en dat komt dan snel. We zijn voortdurend in contact met iedereen en kunnen alles opzoeken wat we willen weten. Ook is er artificiële intelligentie zodat we niet meer zelf hoeven nadenken. Voor iemand uit een andere tijd moet dat niet te bevatten zijn. Stel je eens voor hoe je eigen voorouders zouden reageren op alles wat wij nu hebben, kunnen en doen. Laure is afkomstig uit een textielfamilie en heeft ook prachtige kleden gemaakt met bijvoorbeeld een tekst over vogels die 10.000 kilometer rechtstreeks naar hun einddoel vliegen, daar hebben wij Google Maps voor nodig. Toch zit dat in zo’n klein vogelkopje. Laure laat ons ook zien dat wij slordig met onze wereld omgaan waardoor de dieren en planten te lijden hebben. Haar fantasie heeft geen grenzen. Ook met taal speelt zij, Front Tears kan bijvoorbeeld ook Frontiers zijn. Na afloop van de rondleiding was er nog gelegenheid om wat rond te dwalen in de tentoonstelling en je te blijven verwonderen over deze ongebreidelde fantasie. Adly Lamers

Aan de rand van de hemel – Visioenen, Museum Krona
De tentoonstelling ‘Aan de rand van de hemel – Visioenen’ verbindt middeleeuwse heiligen met werk van hedendaagse vrouwelijke kunstenaars uit binnen- en buitenland. Het laat zien hoe visioenairs al eeuwenlang het leven perspectief geven.
Museum Krona bevindt zich in een vleugel van de abdij Marie-Refugé, dat nog steeds is bewoond door de zusters Brigittinessen. De orde van de H. Brigitta heeft zijn oorsprong in Zweden. Omdat openlijk vertoon van katholicisme niet langer werd toegestaan moest de Orde het oude klooster in Rosmalen verlaten en verhuisden zij in 1713 naar de abdij in Uden.
Museum Krona bevat een zeer rijke collectie religieuze kunst. In 1973 is het museum gesticht als Museum voor Religieuze Kunst. Door terugloop onder de zusters kon het museum zich vestigen in de Brigittijnse Abdij. Dit was tevens het moment dat een groot aantal beelden, ooit uit armoede verkocht aan het Rijksmuseum, weer terugkeerden in langdurige bruikleen. Na de verbouwing van 2019 heet het Museum Krona. De naam Krona is Zweeds voor kroon, en is genoemd naar de hoofdbedekking van de sluier van de zusters, een soort kroon met witte banden met op uiteinden daarvan rode stipjes die het bloed van Christus symboliseren.
Visioenen zijn van alle tijden. In de tentoonstelling wordt dit weergegeven in het werk van 26 louter vrouwelijke kunstenaars. Paralellen worden getrokken van Hildegard van Bingen via Jeanne D’ Arc en Bernadette van Lourdes naar het heden zoals bij Greta Thunberg. Naast oude schilderingen, miniaturen en prachtig verfijnd houtsnijwerk van onder meer de Meester van Koudewater (15e eeuw), zijn er de hedendaagse werken, soms ingetogen of uitbundig. Zoals de enorme mantel van Emma Talbot “how is your death so inconcievable” naast 15e eeuwse miniaturen uit een getijdenboek “Birgitta schrijft aan haar Revelations”. De ‘ogen’ van Ulrika Rehm op tegenovergestelde wanden, een enorme ossenkop van brons van 140 kg met in zijn voorhoofd een kijkglas. Verder vele textiele kunstwerken, interactieve installaties, een geurervaring en filmbeelden die je doen glimlachen of soms doen huiveren. Daarnaast in de ontvangstruimte nog de getijdenklokken van Guido Geelen.
Een mooie interessante tentoonstelling, en een kundige gidse die alle tijd nam om ons rond te leiden. Goed om (weer) eens kennis te hebben gemaakt met museum Krona. Elly Dolman










'Kiss My Soul - Hemelse & Aardse Liefde in de Hedendaagse Kunst'
in het Dordrechts Museum
Er waren twee tentoonstellingen, namelijk de overzichtstentoonstelling van Evelyn Taocheng Wang en de grote tentoonstelling: 'Kiss My Soul - Hemelse & Aardse Liefde in de Hedendaagse Kunst'. Ik wil me beperken tot de laatste. Degene die de rondleiding gaf deed dat met zoveel uitleg en vertelde over achtergronden en vergelijkingen en heel veel meer informatie. Het was een hele grote tentoonstelling en niet alles kon aan bod komen. Een kleine herinnering aan wat we te zien kregen en wat er besproken werd. Er was geen catalogus verkrijgbaar, alleen een extra uitgave van De Groene Amsterdammer.
Het eerste schilderij was van Ary Scheffer (1795-1858). Dit is Dordrechts kunstheld. Hij bezocht in Parijs de Ecole des Beaux Arts met Gericault en Delacroix. Hij werd een alom bekend kunstenaar in Parijs. Op het schilderij de Hemelse en Aardse liefde zien we twee vrouwen afgebeeld, de ene naakt met een rode mantel op haar knieën en een wulpse blik naar boven en rode wangen verbeeldt de aardse liefde, dat is duidelijk. De hemelse liefde draagt een zedig witte toga, haar hoofd bedekt en ze wijst met haar vinger naar de blauwe hemel. De rondleider laat ook afbeeldingen zien waarop die figuren in andere tijden werden weergegeven, onder andere een geboorte van Venus die naakt uit het water komt en glad en klassiek is geschilderd en daarna de Olympia van Manet, een courtisane, zelfbewust en intellectueel en van een hoog niveau in de samenleving. Ook een ideaalbeeld.
Hadassah Emmerich’s Bodyscape is een horizontaal schilderij van een reeks ietwat abstracte vagina’s, heel decoratief maar een reeks die een mooi ritme heeft. En dan ligt daar een Dame van textiel languit op de grond en rustend op haar ellebogen met een enorme curve aan lange benen die in allerlei kronkels krullen en eindigen op twee stevig op de grond staande voeten. Ode aan de benencultuur. Charlotte Schleiffert, Vrouw in de natuur, botanische tuin. Jules Kraayer, Boom/Vrouw/Boom. Tekeningen in houtskool. Dan was er `n wonderlijk beeld in zwart materiaal, een kruipende figuur, vol met stekels en de tong uit de mond. Indrukwekkend, angstaanjagend, fascinerend. En we liepen langs Ferdi. Toen ik nog jong was had Ferdi een geweldige status en bekendheid. Dat was iets. We liepen er langs en ik was weer geraakt door de herinnering aan toen.
Natasja Kensmil, twee schilderijen in grijze tinten en zwart geschilderd. Het zijn Johan de Wit en zijn echtgenote Wendela Bickers. Ze staan met de rug naar elkaar. Wel herkenbaar aan de kleding en uitrusting als zijnde van die tijd. Dan is het even de geschiedenis in de herinnering halen uit een grijs verleden. Rondom hangen wapenschilden. Verder ook nog beelden van Henk Visch. Maar we staan dan ook voor een enorme kruisafname. Heel hoog een stuk van het kruis en daaronder een grote staande naakte Johannes en aan de andere kant een zittende, treurende naakte Maria en over Jezus heen gebogen een naakte Maria Magdalena die Jezus op een bijzondere manier streelt. Het is de naakte waarheid, men treurt en men heeft lief. Dan aan de muur drie grote hoge panelen van Marlène Dumas over de nymf Kora als een priesteres of als een schilder tegenover zijn doek, zo is de houding. Het derde paneel laat zien dat Kora afscheid neemt van haar geliefde, maar zijn schaduw tekent op de muur zodat zij hem altijd bij zich heeft. Lily van der Stokker heeft een groot paneel roze geschilderd met veel krullen en slingers en dan met de tekst: PURE LOVE. En omdat ik moe was ging ik even in een donker hokje zitten en zag daar nog een mooie animatiefilm. Dat was goed uitrusten. Een hele veelomvattende tentoonstelling waarvan we maar een fractie gezien hebben, maar een heel goede uitleg kregen met heel veel achtergrondinformatie. Marja van Reijen












Foto's Vic Peeters

 
Bezoek Provinciehuis ’s-Hertogenbosch op 1 september 2023
Een mooie opkomst van 25 leden. We worden ontvangen met koffie of thee en worstenbroodjes of Bossche bollen voor de liefhebbers. De groep wordt in tweeën gesplitst, onze gids is Geert Kilwinger die ons verschillende aspecten van het Provinciehuis zal tonen: het gebouw van architect Maasland uit 1970 en de kunst die er hangt. Onze enthousiaste rondleider neemt alle tijd om zo veel mogelijk te laten zien en veel vragen te beantwoorden.
In de kantine hangt een groot reliëf van Karel Appel uit zijn laatste periode. Verder zien we een grote collectie wandtapijten uit de jaren 70 tot 90 van onder meer Madelein Boscher, Wil Fruitier, Herman Scholten, Pieter Wiegersma en Ria van Eijk. De meeste wandtapijten zijn geweven in Nederlandse handweverijen zoals de Uil en het Nederlands Textielmuseum.
Het grootste wandtapijt hangt in de Bois le Duc zaal en is van Magdalena Abakanowicz, het is 7 bij 22 meter groot.
We zien de Statenzaal met de (dubbeltjes)deur van Toon Slegers (deze naam vanwege de bijdragen van de Brabantse bevolking aan het gebouw) die de zaal kan afsluiten en draait op een middenspil met kogellagers. In deze zaal zien we ook diverse portretten en beelden van de Koninklijke familie.
Verder ging het naar de 23ste etage met een prachtig uitzicht op de omgeving. Hier waren wanddecoraties te zien van Reinoud van Vught met als inspiratiebron de moerasgronden rondom het Provinciehuis. Terug op de eerste etage zagen we nog glaskunst van Maria Roosen en een hangende textielsculptuur van Sheila Hicks.
Als laatste kwam de oude atoomkelder aan bod die nog zoals het in de jaren 70 tijdens de koude oorlog was ingericht met controlekamers, slaapzalen etc. Griezelig maar verouderd. Al met al een heel geslaagde middag. Gerrie Peeterman / foto's Vic Peeters en Gerrie Peeterman










Foto's Vic Peeters


Jenny Ymker over de zoekende mens
Op 6 oktober bezochten we de jubileumexpositie ter ere van het tienjarig bestaan van Park aan het Wilhelminapark. Er waren veel leden en de sfeer was geanimeerd. Eerst was er gelegenheid om de tentoonstelling te bekijken.
Daarna hield Jenny Ymker, een van de kunstenaars, een boeiend verhaal over haar werk. Jenny is eind jaren negentig begonnen als beeldhouwer. In die tijd werd dat ruimtelijk autonoom vormgever genoemd. Na een aantal jaren in de kunst is ze in de zorg gaan werken. Het werken met mensen met dementie gaf haar het inzicht dat wij onze verhalen zijn. Als iemand alles vergeet dan verdwijnt hij langzaam. Dit bracht Jenny ertoe om verhalen te gaan vertellen met haar kunst. Deze verhalen laten veel ruimte voor eigen invulling. Haar kunstwerken zijn onder andere wandtapijten, lichtbakken en filmloops.
Het hoofdthema in haar werk is ‘de zoekende mens’, in essentie is ieder mens alleen, maar ook humor en het absurde spelen een rol. Het maakproces is heel intensief, Jenny maakt foto’s en werkt samen met een weverij in België. De artistieke foto’s zijn steeds de basis en daar wordt lang aan gewerkt. Jenny werkt als een regisseur die een voorstelling maakt. In iedere foto beeldt Jenny een scene uit en speelt zij onherkenbaar de hoofdrol. Dit levert bijzonder mooie beelden op. Vervolgens worden er veel proefstukken geweven voordat de definitieve wandtapijten klaar zijn. De wandtapijten worden dan vaak nog met de hand ingekleurd. Op de tentoon-stelling waren ook lichtbakken en een filmloop te zien. De weeftechniek en de techniek van de lichtbak maken de afbeelding zachter dan op de foto. Bij de aanwezigen riepen ook bekende landschappen herkenning op zoals bijvoorbeeld de boom met serpentines in de Drunense duinen. Jenny Ymker exposeert regelmatig en het is zeer de moeite waard om eens te gaan kijken. Na deze pakkende inleiding bekeken we de kunstwerken nogmaals, maar nu met andere ogen. En toen was het tijd voor de jaarborrel met lekkere hapjes. Ook deze was zeer geslaagd en een gezellig en mooi begin van het nieuwe jaar van de Kunstkring. Dorien van de Pas / foto's Vic Peeters










Foto's Vic Peeters

Bezoek aan het De Pont: Westkunstmodelle 1:1 van Thomas Schutte, zondag 12 november
Wij troffen bij deze rondleiding een levendige rondleidster die, hoewel afkomstig uit Litouwen, bewonderingswaardig goed Nederlands sprak. Ook gaf zij aan dat zij niet alleen de groep van informatie wilde voorzien bij het tentoongestelde, maar ook regelmatig de groep zou bevragen wat zij er nu over dachten. Na het bekijken van een aantal maquettes in de kleine wolhokjes vroeg zij of wij ons konden vinden bij de namen van deze maquettes, bijvoorbeeld ‘Vogelhokjes’ bij een kleurig meerlagenbouwsel. Daarna bekeken we twee grote houten bouwsels en vroeg zij welke gedachten deze opriepen. Het leken op het eerste gezicht op kleine huisjes met verdiepingen en een groot rond raam. In werkelijkheid waren het maquettes van een luchtverversingssysteem. Schutte zet je met zijn kunst vaak op het verkeerde been. In de grote zaal stonden de drie Westkunstmodelle die nog nooit eerder op volledige grootte waren uitgevoerd. Hoe kwamen die nu hier? De directeur van de Pont kwam op bezoek bij Schutte om over een mogelijke tentoonstelling te praten. Schutte gaf toen aan dat hij deze Westkunstmodelle die al 40 jaar oud waren toch graag eens op ware grootte tentoongesteld wilde zien. En zo gebeurde het, een model genaamd Schiff kon met een trap beklommen worden, een ander model Kiste was een houten constructie waaronder je schuilen kon en de derde was het model van een theaterpodium waarvan de rondleidster een leuke groepsfoto heeft gemaakt. In de grote zaal hingen ook een aantal grote langwerpige kleurige houtdrukprints met architecturale afbeeldingen. Daarna bekeken we een model van het privémuseum van Schutte, de Skulpturhalle in Neuss vlak bij het Raketenstation bij Insel Hombroich. Het dak van de Skulpturhalle bleek gebaseerd te zijn op een ‘pringle-chipje’. Typisch iets voor Schutte. Al met al een boeiende rondleiding en een verlangen om ook eens daar te kunnen rondkijken. Adly Lamers / foto's Vic Peeters en Adly Lamers












Foto's Vic Peeters


Bezoek aan Depot Boymans van Beuningen Rotterdam op 9 juli
Een mooie wandeling vanaf het station naar Het Depot. Ineens zie je een prachtige reflexie van de stad Rotterdam in de ronde spiegelwand van het gebouw. Binnen in de ontvangsthal is het wat kaal en sober en een beetje rommelig. We krijgen een wit schort aan en een blauwe sjerp. Daar gaan de slagers. Eenmaal binnen in de grote hal word je overdonderd door een geweldige hoeveelheid trappen en liften. Hele grote lange trappen, het lijkt wel een prent van Piranesie. Verwacht niet dat je een tentoonstelling ziet zoals in een in museum waar de kunst keurig geselecteerd aan de wand hangt.
Soms sta je op het dak van een glazen kubus en zie je onder je voeten mooie vazen staan. Schilderijen hangen er wel aan de muur, maar in geen enkel verband. Onze rondleidster vond het belangrijk dat we zelf meedachten. Niet passief luisteren, maar ook commentaar geven. Ze bracht ons naar een gang waar de restauratieateliers waren. In een ruimte waren rekken met allerlei voorwerpen en een rek was vol met stoelen. ”Wat is dit? Waar gaat het over?” Materiaal, functie en dergelijke werden geopperd. Een stoel bestond namelijk uit takken van een boom. Maar… die takken waren zo geleid door mensenhanden dat ze de vorm van een stoel hadden gekregen. Dat duurt jaren.
Dan een zaal vol schilderijen, hangend en staand in de ruimte en uit allerlei tijdperken. Heel divers van vroege Middeleeuwen tot hedendaags. De vraag: “Welk schilderij zouden jullie samen kiezen voor een vakantiehuis?” Nu is een groep al heel divers en een vakantiehuis heeft een bepaalde functie en uitstraling. Een heel stel mensen kozen voor Kandinsky`s Vliegend Paard. Anderen kozen voor een wat zwaarder schilderij met een mysterieus licht in de verte. Een mooi schilderij, maar wel wat heftig voor een gezamenlijk vakantiehuis. ‘Gezamenlijk’ en ‘vakantiehuis’ was het uitgangspunt.
Later stonden we op het dakterras. GEWELDIG om de stad tot diep in het hart te zien. Grote gebouwen, dicht op elkaar (vanaf het dak gezien). Ik houd van deze stad (persoonlijk). Loop je wat verder rond dan kijk je in een ander stadsdeel, oudere en lagere bouw. Hoewel, het waren grote patriciërshuizen met wel een paar verdiepingen, maar geen wolkenkrabbers. Je kunt helemaal rondlopen op dit dakterras, er groeien bomen, grassen en er staan spiegels. Weer neergedaald met een van die vele grote liften staan we uiteindelijk met twee voeten op de begane grond en lopen terug naar het station voordat het noodweer los barst.
Marie-Louise Elias





Foto's Vic Peeters


Bezoek aan Biënnale Heilige Driehoek Oosterhout op zaterdag 10 juni 2023
De biënnale in Oosterhout voelde een beetje als thuiskomen. Opnieuw die prachtige plek oprijden, dezelfde entree, dezelfde ontvangst met Maarten Baars’ trapveldje. Opnieuw die hoge verwachtingen, maar nu op ervaring gebaseerd. Alleen het thema is anders. Dit jaar is het ‘Geloof’, de vorige thema’s Hoop en Liefde volgend. In krantenrecensies alsook in de beschikbare publieksgids leidt dit thema, 'geloof', al meteen tot discussies. En zo was het ook in onze groep: wat versta je eronder? En wat moet je ermee? In de publieksgids wordt het thema vertaald in ‘vertrouwen en overtuiging’. Dat is wat de kunstenaars willen overbrengen. Al discussiërend konden we ons daarin vinden. We besloten het thema te laten rusten en te genieten van de gepresenteerde kunst. En die was er volop (ook al konden we tijdens de vooraf onder andere Wessel Verrijt, Fran van Coppenolle, David Bade en Delphine Courtillot. Zij werken, lijkt het, vooral intuïtief met hun gevarieerde materiaal om hun gedachten uit te beelden, terwijl bijvoorbeeld Ine Vermee, Dre Wapenaar, Frans Havermans en Rick van Meel hun werk meer of vooral vanuit een ontwerp en bijna architectonisch of industrieel vorm hebben gegeven. Spannend was ook de geschilderde zuil van Romee van Oers in de voor het eerst geopende tuin van de Onze Lieve Vrouwe Abdij. Twee gekromde en overlappende doeken vormde ze tot een zuil en beschilderde ze met groene, gele en blauwe pigmenten in krachtige streken. Mooi. Veel discussie leverde de tekenfilm van de in Tilburg bekende David Claerbout op. Noch het werk zelf, noch de onderliggende idee, kreeg de lof die hij in de Pont zo vaak kreeg. Daartegenover oogstte het werk ‘Love Grave‘ van Ghada Amee grote bewondering. Zij geeft met het woord ‘LOVE’, op grafdiepte en in zwart uitgegraven, in 2023 opnieuw antwoord op een oorlog - nu in Oekraïne - die vooral dood en leegte brengt.
De kunst binnen hebben we dus moeten overslaan tijdens de uitgebreide rondleiding. De hitte (+30 graden) en de koelte van het overdekte bomenterras deden ons na dik twee uur vooral snakken naar een koud pilsje. Maar individueel hebben we dat op een ander moment zeker ingehaald, schat ik. Onder andere Anne Genen, Fiona Tan, Ann Veronica Janssens zijn te grote namen om zomaar te laten lopen. De aantrekkelijke locatie dichtbij Tilburg en het al bekende werk hebben de keuze voor een tweede bezoek zeker makkelijker gemaakt. André Meijer











Foto's Vic Peeters


Bezoek aan Makersgeheimen 2e editie in het Textiellab van het Textielmuseum op 21 mei
Op de bovenverdieping van het Textielmuseum werden wij door de rondleidster langs bijzondere en heel verschillende werken van een 10-tal kunstenaars geleid. We kregen uitleg over het gebruik van passementen vroeger, ze werden onder andere bij meubels gebruikt om de naden te bedekken en nu dus om een groot kunstwerk van te maken. Een oude techniek in een nieuw jasje gestoken. Bij de andere kunstwerken kregen we uitleg over hoe ze tot stand waren gekomen, welke technieken er gebruikt waren en dat vaak ingewikkelde computerprogramma’s onmisbaar zijn bij de uitvoering daarvan. Het was ook ptettig, dat we bij een aantal kunstwerken ook aan losse proefstukjes mochten voelen, iets dat je bij textielwerk toch haast onbewust doet en haast nooit mag. Bij de grote bijna fotografisch uitgevoerde wandkleden konden we aan de achterkant zien hoeveel verschillende kleuren draden er in verschillende combinaties gebruikt waren om dit tot stand te brengen. Wat zouden de vrouwen die vroeger jaren werkten aan die grote gobelin kleden hiervan hebben opgekeken. Nu werd dit vroegere precisie handwerk perfect door een computer uitgevoerd. Duivelswerk hadden ze misschien wel gemompeld. Bij een tuftwerk in wording, een techniek die wel handmatig wordt uitgevoerd konden we zien hoe deze techniek werkte. Op de benedenverdieping zagen we hoe voor de gordijnen voor het Koninklijk Huis de grotere afbeeldingen ook door borduurmachines heel precies werden uitgevoerd. Na afloop van de rondleiding werd nog de mogelijkheid geboden om op eigen houtje de tentoonstelling Koninklijk Borduren te bezoeken. Adly Lamers









Foto's Vic Peeters en Adly Lamers


Bezoek aan museum De Pont de tentoonstelling van Raphaela Vogel, 26 februari 2023
Met een vol bezette groep gingen we met de rondleidster van De Pont op pad naar het eerste kunstwerk van Raphaela, dit riep meteen al veel vragen op. We zagen een groot orgaan op een karretje dat voortgetrokken werd door een span witte skeletten van giraffen. Het orgaan was een anatomisch model van een penis met allerhande kwalen en het werk heette Können und Müssen. Zo te zien was er van Können met al die kwalen niet meer zoveel mogelijk. Dat levert een probleem op met het Müssen. Mogelijk wilde volgens de rondleidster Raphaela hiermee het einde van de mannelijke dominantie uitbeelden en droegen de giraffen het beeld ten grave.
Daarna kregen we in de grote zaal een aantal verweerde schaalmodellen te zien van iconische bouwwerken als de Arc de Triomphe en de Tower Bridge, die Rapaela Vogel had aangekocht van een verlopen pretpark. Hier stelde Raphaela de oude westerse idealen ter discussie. Op een groot beeldscherm filmde Raphaela zichzelf wanneer ze in een hijskraan klimt.
Ook bij alle volgende kunstwerken, waaronder een serie beschilderde lappen leer, was een toelichting van de rondleidster echt wel nodig. Of je moet minimaal goed het informatieboekje lezen dat bij deze tentoonstelling te verkrijgen is. Saai was deze tentoonstelling in ieder geval niet, het was een overrompelende kennismaking met aan alle kanten vragen oproepend werk van een kunstenares die met haar ideeën een eigen wereld weet te scheppen. Adly Lamers








Bezoek aan het Van Abbe Museum, de tentoonstelling Dwarsverbanden, 26 maart 2023
Dwarsverbanden is een tentoonstelling waarin nieuwe aankopen voor het eerst in het museum worden getoond. Het werk Guess Who’s Coming To Dinner Too? is in 2021 door vier Nederlandse musea gezamenlijk aangekocht, waaronder het Van Abbemuseum. De tentoonstelling Dwarsverbinding: Patricia Kaersenhout bij het Van Abbemuseum bestaat uit één van deze vier driehoekige tafels, waar vijftien vrouwen een plek aan krijgen. Er wordt nog gewerkt aan de borduursels op de tafels.
Hier geeft ze zwarte vrouwen en vrouwen van kleur een plek. Allemaal verzetten deze vrouwen zich in hun levens tegen onderdrukking en ongelijkheid.
We zijn begonnen bij de modernen waar we in een afdeling terecht kwamen met louter zwart-wit beelden. Van zowel Iris Kensmil, mooie portretten onder andere van Angela Davis en een ronde fotocollage van vrouwen die in Joegoslavië in het verzet een rol hebben gespeeld. Naar hen zijn geen straten vernoemd, wel naar mannelijke partizanen.
Hier geeft ze een eerbetoon aan deze vrouwen, oude foto’s gestoken in een nieuw jasje.
De portretten van Marlene Dumas zijn ook indrukwekkend, vrouwen die niet mooier gemaakt zijn. We hebben verschillende interpretaties van kunstenaars gezien die de maatschappij kritisch bevragen en ons voor veel vragen stelden maar ook veel bewon-dering opwekten. Bijvoorbeeld Forest Camouflage uit 2017 door Qiu Zhijie.
Een prachtige geweven kleed van Mercedes Azpilicueta ‘The Captibe: Here’s a Heart for Every Fate’, het verbeeldt de geschiedenis van een mythe over de kolonisatie van Argentinië. Een overweldigende tentoonstelling waar je wel verschillende keren naar toe moet om het allemaal op je in te laten werken. Marie-Louise Elias













|
naar
Archief
Terug
blik op
 2017-  2020
|